ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΜΙΛΤΩΝ ΙΑΤΡΙΔΗ

Γράφει ο Χαράλαμπος Γιακουβάκης Σημαιοφόρος (ε.α ) Β’ Αντιπρόεδρος Υπεύθυνος Τύπου ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ 

Σε μια ιδιαίτερα σεμνή και λιτή τελετή πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017, αρχιερατική επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ηλείας και Ωλένης κ.κ Γερμανό, στην μνήμη του Μίλτωνα Ιατρίδη, κυβερνήτη του Υ/Β ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ (Υ-2). Η εκδήλωση τιμής και μνήμης έλαβε χώρα στην ομώνυμη πλατεία του Δήμου Πύργου που φέρει το όνομα του αείμνηστου κυβερνήτη, με την αγαστή συνεργασία του τοπικού παραρτήματος της Ε.Α.Α.Ν και του Δήμου Πύργου. Την εκδήλωση, την επιμέλεια της οποίας είχε ο Αντιπλοίαρχος (Ε) Αναστάσιος Αράπογλου Π.Ν ε.α, τίμησαν με την παρουσία τους, πολλοί επίσημοι, αρκετοί συνάδελφοι ε.ε και ε.α, καθώς και ικανός αριθμός πολιτών. 

Σύντομοι χαιρετισμοί εκφωνήθηκαν από: τον πρόεδρο της τοπικής Ε.Α.Α.Ν Αντιπλοίαρχο (Ε) Ζώη Υφαντή Π.Ν ε.α, τον Δήμαρχο Πύργου Γαβριήλ Λιατσή, τον πρόεδρο της Ε.Α.Α.Ν Αντιναύαρχο Σπυρίδων Περβαινά Π.Ν ε.α, τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων Υποναύαρχο Ραδαμάνθυ Φουντουλάκη Π.Ν.ε.α και τον ανηψιό του Μίλτωνα Ιατρίδη κ. Βασίλειο Ιατρίδη ο οποίος απευθυνόμενος στους παρευρισκόμενους είπε:
«Η ανάγκη να ξεκαθαριστούν πολλά στοιχεία σχετικά με τον θείο μου, ήρωα του υποβρυχίου ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ με ώθησε να προσπαθήσω και να συγγράψω την βιογραφία του. Ο Πλοίαρχος Μιλτιάδης (Μίλτων, Μίλτος) Ιατρίδης γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας στις 26 Οκτωβρίου 1906, στο σπίτι του κτήματος του θείου του Μιλτιάδη Παπαχριστόπουλου, που του έδωσε και το όνομά του, κοντά στον ποταμό Ρουφιά ή Αλφειό. Ο πατέρας του Βασίλειος Ιατρίδης, το 1904 παντρεύτηκε στον Πύργο την Ελένη – Λέλα Παπακροντηροπούλου το γένος Πούλου από τον Πύργο. Είναι δύσκολο να περιγράψουμε τον Πλοίαρχο – θείο μου. Δανείζομαι την περιγραφή από το βιβλίο “Φλογισμένα πέλαγα” του ακαδημαϊκού Σπύρου Μελά: “Χαρακτήρας ιδιόρρυθμος, περίεργη μορφή, αντιφατική και αμέσως αξιοπρόσεχτη σαν φυσική εμφάνιση. Μεγάλο κεφάλι, μεγάλο μέτωπο, μεγάλα μάτια, δυνατά σαγόνια γεμάτα θέληση, πλατείς τετράγωνοι ώμοι, κορμός ισχυρός. Και ξαφνικά πόδια κοντά και βραχίονες που σβύνουν σε μικρά χαρακτηριστικά χεράκια. Ελευθερόστομος σαν τους παλιούς καπετάνιους, αριστοφανικός πολλές φορές στο είδος του Καραϊσκάκη, αυθόρμητος και αφελής ως το σημείο που αποτελεί κίνδυνο για τον εαυτό του, χιουμοριστής στην κουβέντα του, ικανός να θυσιάσει μια σχέση για ένα τσουχτερό χαριτολόγημα, πάντα οιστρηλατημένος από μια αχόρταγη ανάγκη να τα λέει όλα, ρομαντικός, παράφορος και ριψοκίνδυνος, πρωτόγονος και άνισος σαν τους παλιούς μας του εικοσιένα. Ήταν φτιαγμένος να βρεθεί σ’ αυτό το καράβι που ‘μελλε να μας ξαναδέσει με την μεγάλη παράδοση. Διάσημος στο γλέντι, φίλος του ποτηριού του ξενυχτιού και της περιπέτειας”. Παραθέτω μικρό απόσπασμα από τον επικήδειο λόγο του Ναύαρχου Αλ. Σακελλαρίου στις 19 Φεβρουαρίου 1960, που ήταν ένας από τους τρεις Ναυάρχους Αρχηγούς του Ναυτικού στον πόλεμο: “…και όταν μετά τον άθλον της 24ης Δεκεμβρίου 1940, όστις σε ανήγαγεν εις την σφαίραν του θρύλου του Ελληνικού Λαού, το κράτος εθεώρησεν και δικαίως ότι έπρεπε να σου απονείμη ηθικάς αμοιβάς, ενθυμούμαι μετά οποίας επιμονής προσεπάθεις να αποφύγης τας τιμητικάς ταύτας διακρίσεις και μέχρις εσχάτων ετόνιζες την οδύνην σου, διότι τότε δεν ηδύνασο να αρνηθής ούτε να επιμείνης όπως μη τύχης των δικαίων αμοιβών…”. Τέλος ο ίδιος ο Μίλτος σε γράμμα του όταν ήταν νεαρός Υποπλοίαρχος, κυβερνών Ύπαρχος στο υποβρύχιο ΝΗΡΕΥΣ το 1936, γράφει: “…δεν είμαι για γάμους γιατί μου αρέσει το γλέντι, το κρασί και το έξω καρδιά…” Εκτός του κατορθώματος του ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ της 24ης Δεκεμβρίου 1940 με την βύθιση του μεταγωγικού Girenze (3256 τόννων) παραλείπονται και δεν αναφέρονται – τότε για λόγους ευνόητους – αλλά παρέμειναν άγνωστα μετά τον πόλεμο τα ακόλουθα: Πρώτον το κυρίως κατόρθωμα ήταν η παροχή στο Ελληνικό Γ.Ε.Ν των πλόων και διαδρομών των Ιταλικών πλοίων από Μπρίντιζι, Μπάρι, Ανκόνα προς τα λιμάνια Δυρράχιο και Αυλώνα, που κατασχέθηκαν από το Ιταλικό πετρελαιοκίνητο «Αντονιέττα» που πυρπολήθηκε από το ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ πριν τους τορπιλισμούς. Το μόνο υποβρύχιο που δεν τους διέθετε στις περιπολίες στην Αδριατική ήταν το ΠΡΩΤΕΥΣ διότι είχε αποπλεύσει από τον Ναύσταθμο μια μέρα πριν τον κατάπλου του ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ και βυθίστηκε αύτανδρο από επίθεση Ιταλικού ανθυποβρυχιακού, μετά από την εξαιρετική επιτυχία της δράσης του: τον τορπιλισμό και καταβύθιση του μεγάλου μεταγωγικού Sardegna. Δεύτερον ο κυβερνήτης του ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ για την επίθεση του της 24ης Δεκεμβρίου 1940 ανέφερε τρεις εκρήξεις και όταν κάποιοι κακόβουλοι αμφισβήτησαν την επίτευξη των στόχων διερωτήθηκε χιουμοριστικά αν οι τορπίλες αυτοεκρήγνυνται. Οι τορπίλες του τύπου εκείνου δεν εκρήγνυνται αν δεν προσκρούσουν σε στερεό αντικείμενο, συνεχίζουν όμως την πορεία τους και μετά την εξάντληση των καυσίμων τους βυθίζονται, η εκρηκτική ύλη τους παραμένει ενεργή μέχρι οξείδωσης. Εκτός των υποβρυχιακών κατορθωμάτων διότι ακολούθησε και άλλος τορπιλισμός Ιταλικού φορτηγού τον Ιανουάριο του 1941 και ενός άλλου ιστιοφόρου τον Φεβρουάριο με τον όνομα «Σαν Ρόκο» στην διάρκεια του πολέμου και μετά υπηρέτησε: Ως διοικητής Ναυτικών Βάσεων, διώρυγος Σουέζ και Βηρυττού, κυβερνήτης του Α/Τ ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΜΙΑΟΥΛΗΣ (ήταν το πρώτο Ελληνικό πλοίο που συμμετείχε σε συνοδείες νηοπομπών στη Βόρεια Θάλασσα το 1942 και διέπλευσε τη Μεσόγειο από Δυσμάς προς Ανατολάς το 1942-1943. Για τις επιδόσεις αυτές του απενεμήθησαν οι ευαρέσκειες κα Βρετανικές διακρίσεις από τους Βρετανούς ναυάρχους Διοικητής Βόρειας Θάλασσας και Ανατολικής Μεσογείου. Συνεχίζει ως Αρχιεπιστολεύς Α.Δ.Υ, βάσης Μάλτας, κυβερνήτης Α/Τ ΑΕΤΟΣ (1944-1945), Διοικητής μοίρας για την απελευθέρωση των Νήσων του Βόρειου Αιγαίου και εγκατάσταση Ναυτικής Βάσεως στην Μυτιλήνη (1944-1945) στην διάρκεια του πολέμου. Μετά την Μυτιλήνη τοποθετείται Διοικητής Σχολών Ανθυποβρυχιακού πολέμου στον Σκαραμαγκά και συνεχίζει ως Διοικητής Μοίρας ελαφρύ στόλου στη διάρκεια του εμφυλίου. Συμμετέχει στην αναδιοργάνωση της τότε Ναυτικής Σχολής Πολέμου και καταλήγει την σταδιοδρομία του στο Πολεμικό Ναυτικό ως Αρχηγός αποστολής παραλαβής του καταδρομικού ΕΛΛΗ. Όσοι γνωρίσαμε τον Μίλτο, είχαμε διασκεδάσει μαζί του, είχαμε γίνει φίλοι και όχι μόνο συγγενείς. Ο απροσδόκητος θάνατός του μας έπληξε καίρια. Ακόμα πολλές φορές με κοινούς γνωστούς και φίλους του, παρά τη διαφορά ηλικίας, αναθυμόμαστε το χιούμορ του, την αγάπη του για τη διασκέδαση αλλά και την ιστορία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Θυμόμαστε και ορισμένα ξεσπάσματά του, που μας αποκάλυπταν την πλευρά της ιδιορρυθμίας του, όπου όμως ότι και να έκανε για μας ήταν πάντα αγαπητός, όχι για τις πολεμικές του δάφνες, αλλά σαν άνθρωπος για τη φιλία, γενναιοδωρία, ευθύτητα, εντιμότητα, δοτικότητα, την απολαυστική παρέα και την καλοσύνη του. Τέλος όπως άλλος σύγχρονος νάυαρχος διαπιστώνει: «πρόκειται για ένα ψυχωμένο αξιωματικό με αξιολογότατη δράση που όμως με όλη του την πολιτεία ενόχλησε την υπηρεσία, Και η πανούργος παμπόνηρη και πανίσχυρη (όπως λέγεται) υπηρεσία, αυτά δεν τα σηκώνει και δεν τα συγχωρεί (και πολύ καλά κάνει)». Ο Πλοίαρχος Μιλτιάδης Ιατρίδης μετά ολιγοήμερη νοσηλεία πέθανε στο Ναυτικό Νοσοκομείο στις 18 Φεβρουαρίου 1960, μετά από αυτοκινητιστικό δυστύχημα που συνέβη στις 12 Φεβρουαρίου στον Πειραιά, καθώς οδηγούσε για τους Αγίους Θεοδώρους όπου βρισκόταν το σπίτι του».
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνου από τους Δήμαρχο Πύργου, τον Αντιπλοίαρχο Παναγιώτη Τριαντόπουλο Π.Ν ως εκπρόσωπος του Αρχηγού Ναυτικού από τον Διοικητή Ναυτικής Διοίκησης Ιονίου, τον πρόεδρο της Ε.Α.Α.Ν Αντιναύαρχο Σπυρίδων Περβαινά Π.Ν ε.α, τον πρόεδρο του παραρτήματος Ε.Α.Α.Ν Πύργου Αντιπλοίαρχο (Ε) Ζώη Υφαντή Π.Ν ε.α, τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων Υποναύαρχο Ραδαμάνθυ Φουντουλάκη Π.Ν ε.α καθώς και από τους παρευρισκόμενους συγγενείς του Μ. Ιατρίδη.
Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή εις μνήμη του ήρωα Μίλτωνα Ιατρίδη, και η σεμνή τελετή τιμής και μνήμης έκλεισε με την απαγγελία του Εθνικού ύμνου εκ μέρους των παρευρισκόμενων. Ο Δήμαρχος ξενάγησε τους παρευρισκόμενους στην εκδήλωση, στο Δημαρχείο του Δήμου Ηλείας όπου τους παρέθεσε μικρή δεξίωση και ακολούθησε ανταλλαγή αναμνηστικών.

Πηγή: ΠΑΛΑΙΜΑΧΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ & ΑΠΟΓΟΝΟΙ