Έπειτα από αίτημα ενός αναγνώστη μας δημοσιεύουμε αυτό το άρθρο
σχετικά με το διαμέτρημα .22LR, ένα διαμέτρημα με το οποίο ήρθαν σε
επαφή με όπλα οι περισσότεροι πολίτες. Στις περισσότερες χώρες είναι το
πρώτο σε πωλήσεις καθώς η απόκτηση όπλων σε αυτό το διαμέτρημα είναι πιο
εύκολη και επίσης τα πυρομαχικά του είναι πολύ φτηνά και ιδανικά για
εξάσκηση στη σκοποβολή. Ας γνωρίσουμε αυτό το διαμέτρημα λίγο καλύτερα.
Σήμερα οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν δεδομένο ότι οι σφαίρες πυροδοτούνται μέσω ενός κεντρικού καψυλίου που υπάρχει στη βάση τους το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην ανάφλεξη της πυρίτιδας και τη προώθηση του βλήματος από τον κάλυκα υπό την πίεση που δημιουργούν τα αέρια της ανάφλεξης. Ωστόσο, δεν ήταν πάντοτε έτσι τα πράγματα. Βλέπετε τη διαδικασία που περιγράψαμε στην επόμενη εικόνα.
Τις πρώτες δεκαετίες του 1800 γίνονταν παγκοσμίως πολλές προσπάθειες μετάβασης από γέμισμα των όπλων με μπαρούτι και μολυβένια βλήματα σε ένα τυποποιημένο τρόπο που θα προσέφερε μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα γεμίσματος. Μία από αυτές τις προσπάθειες υπάρχει καταγεγραμμένη στις ΗΠΑ με μία πατέντα από το 1831 για φυσίγγια τύπου rimfire, δηλαδή πυροδότησης από το χείλος. Η λογική αυτής της μεθόδου ήταν ότι η βάση του κάλυκα θα ήταν φαρδύτερη και θα είχε στο εσωτερικό της μία εύκολα πυροδοτούμενη εκρηκτική ύλη. Ο επικρουστήρας θα χτυπούσε στο χείλος (rim στα Αγγλικά) του φυσιγγίου το οποίο θα συμπίεζε την εκρηκτική ύλη οδηγώντας στη πυροδότηση της. Στη συνέχεια, αυτό θα οδηγούσε στην ανάφλεξη της πυρίτιδας που έχει ο κάλυκας στο εσωτερικό του και κατ’επέκταση, στη προώθηση του βλήματος υπό τη πίεση των αερίων.
Για αρκετά χρόνια αυτή η πατέντα έμεινε στα συρτάρια όμως τελικά, το 1845 ένας Γάλλος εφευρέτης και οπλουργός, ο Louis Nicolas Auguste Flobert την έκανε πραγματικότητα με το διαμέτρημα .22BB το οποίο είναι ευρέως γνωστό με το όνομα του εφευρέτη του, δηλαδή Φλόμπερ. Μπορείτε δείτε πως είναι το διαμέτρημα .22BB, το πρώτο διαμέτρημα με τεχνολογία πυροδότησης rimfire στο κόσμο, στη παρακάτω φωτογραφία.
Η Αμερικανική εταιρία Smith & Wesson είδε αυτό το νέου τύπου διαμέτρημα και το εξέλιξε σε ένα αρκετά ισχυρότερο. Για την ακρίβεια, το .22BB είχε βλήμα βάρους 18 grains (δηλαδή 1.17 γραμμάρια) με ταχύτητα εξόδου 240 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Το νέο διαμέτρημα της Smith & Wesson είχε βλήμα βάρους 29 grains (1.88 γραμμάρια) με ταχύτητα εξόδου 345 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Αυτό το νέο βλήμα της εταιρίας ονομάστηκε .22 Short και κυκλοφόρησε το 1857 σχεδιασμένο για το πρώτο περίστροφο Smith & Wesson με τυποποιημένα φυσίγγια. Το .22 Short είχε μεγαλύτερο κάλυκα από το .22BB άλλα έμεινε στην ιστορία καθώς ήταν το πρώτο τυποποιημένο σε μεταλλικό κάλυκα φυσίγγιο που παράχθηκε ποτέ στις ΗΠΑ. Μπορείτε να το δείτε εδώ.
Καθώς το .22 Short δεν ήταν αρκετά ισχυρό όπως αποδείχθηκε με τα χρόνια, το 1871 μεγάλωσε ακόμα περισσότερο ο κάλυκας του δημιουργώντας το νέο .22 Long. Αυτή η αύξηση του έδωσε χώρο για 25% περισσότερη πυρίτιδα. Το νέο .22 Long χρησιμοποιήθηκε για αρκετά χρόνια σε περίστροφα τα οποία ήταν μέχρι τότε λειόκαννα, δηλαδή το εσωτερικό της κάννης τους δεν είχε ραβδώσεις για τη περιστροφή του βλήματος, κάτι που προσφέρει ευθυβολία και πολύ μεγαλύτερο δραστικό βεληνεκές. Βλέπετε το νέο διαμέτρημα .22 Long στη παρακάτω φωτογραφία.
Και καθώς οι εξελίξεις προχωρούσαν το 1880 εμφανίστηκε ένα βελτιωμένο .22 Long, το νέο διαμέτρημα .22 Extra Long. Το διαμέτρημα αυτό είχε σχεδιαστεί για τυφέκια και περίστροφα, λειόκαννα αλλά και ραβδωτά. Είχε λίγο μακρύτερο κάλυκα από το .22 Long για μεγαλύτερη χωρητικότητα πυρίτιδας αλλά και βαρύτερο βλήμα, συγκεκριμένα βλήμα βάρους 40 grains (2.6 γραμμάρια). Βλέπετε το ένα δίπλα στο το άλλο εδώ.
Και κάπως έτσι, το 1887 φτάσαμε στο .22 Long Rifle ή .22LR όπως αναφέρεται συχνά για συντομία. Το διαμέτρημα αυτό ήταν αποτέλεσμα της εξέλιξης στα διαφορετικά είδη πυρίτιδας της εποχής. Χάρη σε αυτή την εξέλιξη, το .22LR είχε κάλυκα ίδιων διαστάσεων με το .22 Long και βλήμα ίδιο με αυτό του .22 Extra Long αλλά ξεπερνώντας και τα δύο σε επιδόσεις. Σήμερα, τα .22LR είναι διαθέσιμα σε σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να σκεφτεί κανείς, από τροχιοδεικτικά και υποηχητικά μέχρι υψηλών πιέσεων με κάθε είδους βλήμα. Ενδεικτικά, παράγονται από μοντέλα με βλήματα βάρους 40 grains (2.6 γραμμάρια) με ταχύτητες της τάξης των 330 μέτρων ανά δευτερόλεπτο μέχρι υψηλής πίεσης με ελαφριά βλήματα βάρους 32 grains (2.1 γραμμάρια) για ταχύτητες εξόδου άνω των 500 μέτρων ανά δευτερόλεπτο.
Ωστόσο, ακόμα και τα ισχυρότερα .22LR φυσίγγια δεν είναι αρκετά ισχυρά για να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς κάτω από φυσιολογικές συνθήκες. Αυτό όμως δεν εμπόδισε συγκεκριμένες υπηρεσίες να τα δοκιμάσουν σε πραγματικές συνθήκες. Ενδεικτικά, όπως είχαμε αναφέρει και στο άρθρο μας «Ruger Mark II» τις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι Navy SEAL του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ είχαν χρησιμοποιήσει ειδικά τροποποιημένα πιστόλια Ruger Mark II για συγκεκριμένες επιχειρήσεις.
Αντίστοιχα, υπάρχουν αρκετές επίσημες αναφορές για χρήση του διαμετρήματος .22LR από αυτοσχέδια όπλα σε μονάδες ειδικών επιχειρήσεων της Αμερικανικής CIA αλλά και της Ισραηλινής Μοσάντ. Ο κύριος λόγος πίσω από αυτό είναι η εύκολη πρόσβαση σε αυτό το διαμέτρημα, η σχεδόν ανύπαρκτη ανάκρουση, τα χαμηλά επίπεδα θορύβου (παράγει χαμηλότερα επίπεδα θορύβου συγκριτικά με μεγαλύτερα διαμετρήματα ακόμα και όταν αυτά χρησιμοποιούνται με σιγαστήρες. Ενδεικτικά, σε πολλά μέρη του κόσμου επιτρέπονται οι βολές με .22LR χωρίς χρήση προστατευτικού εξοπλισμού ακοής) και τέλος, η εξαιρετική του ευθυβολία σε κοντινές αποστάσεις. Βλέπετε ένα τέτοιο αυτοσχέδιο όπλο διαμετρήματος .22LR παρακάτω.
Σήμερα, για τους παραπάνω λόγους όπλα διαμετρήματος .22LR χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλα τα είδη σκοποβολής, εκπαιδεύσεων αλλά και απλώς για ψυχαγωγία. Τα πυρομαχικά .22LR είναι με μεγάλη διαφορά φτηνότερα από οποιοδήποτε άλλο σήμερα. Στη διάδοση του έχει βοηθήσει σαφώς και το ότι είναι το διαμέτρημα που χρησιμοποιείται στο άθλημα της σκοποβολής στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Επίσης, σήμερα είναι σχεδόν το μοναδικό διαμέτρημα τύπου rimfire που παράγεται μαζικά αλλά από τη πλευρά της αυτοάμυνας και χρήσης από Ένοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας τα πράγματα είναι αντίστροφα. Είναι σχετικά αδύναμο και με ελαφρύ βλήμα για να μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς ικανούς να εξουδετερώσουν κάποιον πέρα από περιπτώσεις τραυματισμών σε συγκεκριμένες περιοχές (ζωτικά όργανα, αρτηρίες, κτλ.). Επιπρόσθετα, η τεχνολογία rimfire για πυροδότηση φυσιγγίων έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι όσο αξιόπιστη είναι η πυροδότηση με κεντρικό καψύλιο καθώς παράγοντες όπως υγρασία, θέση μέσα στη θαλάμη του όπλου, κτλ. παίζουν τεράστιο ρόλο στην επιτυχημένη πυροδότηση του. Βλέπετε ενδεικτικά στην επόμενη φωτογραφία ένα φυσίγγιο rimfire και ένα κεντρικού καψυλίου όπου μπορείτε να δείτε που ακριβώς έχει χτυπήσει ο επικρουστήρας για να γίνει η πυροδότηση του. Ακόμα και με το μάτι φαίνεται καθαρά ότι η επιφάνεια πυροδότησης στα διαμετρήματα τύπου rimfire είναι κατά πολύ περιορισμένη (συγκριτικά με αυτή των φυσιγγίων με καψύλιο πυροδότησης).
Σχηματικά, αν τα βάλουμε το ένα δίπλα από το άλλο μπορείτε να δείτε τη βασική τους διαφορά καλύτερα και από την επόμενη εικόνα.
Κλείνοντας λοιπόν, το διαμέτρημα .22 Long Rifle είναι σίγουρα ότι καλύτερο έχουμε σήμερα για εξάσκηση, σκοποβολή, ακόμα και για κυνήγι μικρών θηραμάτων. Επιπρόσθετα, σχεδόν όλα τα γνωστά φορητά όπλα κατασκευάζονται και για αυτό το διαμέτρημα, κατά κανόνα για εκπαιδευτικούς λόγους. Από την άλλη θα ήταν επικίνδυνο να το χρησιμοποιήσει κάποιος για αυτοάμυνα καθώς οι πιθανότητες επιτυχίας είναι μικρές. Βέβαια, αυτό δεν έχει εμποδίσει αρκετές φορές τη χρήση του σε διάφορα αυτοσχέδια όπλα και σε στοχευμένες δολοφονίες (πχ. αυτή του γνωστού μουσικού Τζον Λένον). Όμως, το ότι συνεχίζει να είναι μέσα στα πρώτα σε πωλήσεις διαμετρήματα σήμερα, 129 χρόνια μετά την εμφάνιση του, δείχνει ότι έχει θέση στο χώρο και το πιθανότερο είναι ότι δε θα εξαφανιστεί στο άμεσο μέλλον.
Σήμερα οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν δεδομένο ότι οι σφαίρες πυροδοτούνται μέσω ενός κεντρικού καψυλίου που υπάρχει στη βάση τους το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην ανάφλεξη της πυρίτιδας και τη προώθηση του βλήματος από τον κάλυκα υπό την πίεση που δημιουργούν τα αέρια της ανάφλεξης. Ωστόσο, δεν ήταν πάντοτε έτσι τα πράγματα. Βλέπετε τη διαδικασία που περιγράψαμε στην επόμενη εικόνα.
Τις πρώτες δεκαετίες του 1800 γίνονταν παγκοσμίως πολλές προσπάθειες μετάβασης από γέμισμα των όπλων με μπαρούτι και μολυβένια βλήματα σε ένα τυποποιημένο τρόπο που θα προσέφερε μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα γεμίσματος. Μία από αυτές τις προσπάθειες υπάρχει καταγεγραμμένη στις ΗΠΑ με μία πατέντα από το 1831 για φυσίγγια τύπου rimfire, δηλαδή πυροδότησης από το χείλος. Η λογική αυτής της μεθόδου ήταν ότι η βάση του κάλυκα θα ήταν φαρδύτερη και θα είχε στο εσωτερικό της μία εύκολα πυροδοτούμενη εκρηκτική ύλη. Ο επικρουστήρας θα χτυπούσε στο χείλος (rim στα Αγγλικά) του φυσιγγίου το οποίο θα συμπίεζε την εκρηκτική ύλη οδηγώντας στη πυροδότηση της. Στη συνέχεια, αυτό θα οδηγούσε στην ανάφλεξη της πυρίτιδας που έχει ο κάλυκας στο εσωτερικό του και κατ’επέκταση, στη προώθηση του βλήματος υπό τη πίεση των αερίων.
Για αρκετά χρόνια αυτή η πατέντα έμεινε στα συρτάρια όμως τελικά, το 1845 ένας Γάλλος εφευρέτης και οπλουργός, ο Louis Nicolas Auguste Flobert την έκανε πραγματικότητα με το διαμέτρημα .22BB το οποίο είναι ευρέως γνωστό με το όνομα του εφευρέτη του, δηλαδή Φλόμπερ. Μπορείτε δείτε πως είναι το διαμέτρημα .22BB, το πρώτο διαμέτρημα με τεχνολογία πυροδότησης rimfire στο κόσμο, στη παρακάτω φωτογραφία.
Η Αμερικανική εταιρία Smith & Wesson είδε αυτό το νέου τύπου διαμέτρημα και το εξέλιξε σε ένα αρκετά ισχυρότερο. Για την ακρίβεια, το .22BB είχε βλήμα βάρους 18 grains (δηλαδή 1.17 γραμμάρια) με ταχύτητα εξόδου 240 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Το νέο διαμέτρημα της Smith & Wesson είχε βλήμα βάρους 29 grains (1.88 γραμμάρια) με ταχύτητα εξόδου 345 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Αυτό το νέο βλήμα της εταιρίας ονομάστηκε .22 Short και κυκλοφόρησε το 1857 σχεδιασμένο για το πρώτο περίστροφο Smith & Wesson με τυποποιημένα φυσίγγια. Το .22 Short είχε μεγαλύτερο κάλυκα από το .22BB άλλα έμεινε στην ιστορία καθώς ήταν το πρώτο τυποποιημένο σε μεταλλικό κάλυκα φυσίγγιο που παράχθηκε ποτέ στις ΗΠΑ. Μπορείτε να το δείτε εδώ.
Καθώς το .22 Short δεν ήταν αρκετά ισχυρό όπως αποδείχθηκε με τα χρόνια, το 1871 μεγάλωσε ακόμα περισσότερο ο κάλυκας του δημιουργώντας το νέο .22 Long. Αυτή η αύξηση του έδωσε χώρο για 25% περισσότερη πυρίτιδα. Το νέο .22 Long χρησιμοποιήθηκε για αρκετά χρόνια σε περίστροφα τα οποία ήταν μέχρι τότε λειόκαννα, δηλαδή το εσωτερικό της κάννης τους δεν είχε ραβδώσεις για τη περιστροφή του βλήματος, κάτι που προσφέρει ευθυβολία και πολύ μεγαλύτερο δραστικό βεληνεκές. Βλέπετε το νέο διαμέτρημα .22 Long στη παρακάτω φωτογραφία.
Και καθώς οι εξελίξεις προχωρούσαν το 1880 εμφανίστηκε ένα βελτιωμένο .22 Long, το νέο διαμέτρημα .22 Extra Long. Το διαμέτρημα αυτό είχε σχεδιαστεί για τυφέκια και περίστροφα, λειόκαννα αλλά και ραβδωτά. Είχε λίγο μακρύτερο κάλυκα από το .22 Long για μεγαλύτερη χωρητικότητα πυρίτιδας αλλά και βαρύτερο βλήμα, συγκεκριμένα βλήμα βάρους 40 grains (2.6 γραμμάρια). Βλέπετε το ένα δίπλα στο το άλλο εδώ.
Και κάπως έτσι, το 1887 φτάσαμε στο .22 Long Rifle ή .22LR όπως αναφέρεται συχνά για συντομία. Το διαμέτρημα αυτό ήταν αποτέλεσμα της εξέλιξης στα διαφορετικά είδη πυρίτιδας της εποχής. Χάρη σε αυτή την εξέλιξη, το .22LR είχε κάλυκα ίδιων διαστάσεων με το .22 Long και βλήμα ίδιο με αυτό του .22 Extra Long αλλά ξεπερνώντας και τα δύο σε επιδόσεις. Σήμερα, τα .22LR είναι διαθέσιμα σε σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να σκεφτεί κανείς, από τροχιοδεικτικά και υποηχητικά μέχρι υψηλών πιέσεων με κάθε είδους βλήμα. Ενδεικτικά, παράγονται από μοντέλα με βλήματα βάρους 40 grains (2.6 γραμμάρια) με ταχύτητες της τάξης των 330 μέτρων ανά δευτερόλεπτο μέχρι υψηλής πίεσης με ελαφριά βλήματα βάρους 32 grains (2.1 γραμμάρια) για ταχύτητες εξόδου άνω των 500 μέτρων ανά δευτερόλεπτο.
Ωστόσο, ακόμα και τα ισχυρότερα .22LR φυσίγγια δεν είναι αρκετά ισχυρά για να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς κάτω από φυσιολογικές συνθήκες. Αυτό όμως δεν εμπόδισε συγκεκριμένες υπηρεσίες να τα δοκιμάσουν σε πραγματικές συνθήκες. Ενδεικτικά, όπως είχαμε αναφέρει και στο άρθρο μας «Ruger Mark II» τις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι Navy SEAL του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ είχαν χρησιμοποιήσει ειδικά τροποποιημένα πιστόλια Ruger Mark II για συγκεκριμένες επιχειρήσεις.
Αντίστοιχα, υπάρχουν αρκετές επίσημες αναφορές για χρήση του διαμετρήματος .22LR από αυτοσχέδια όπλα σε μονάδες ειδικών επιχειρήσεων της Αμερικανικής CIA αλλά και της Ισραηλινής Μοσάντ. Ο κύριος λόγος πίσω από αυτό είναι η εύκολη πρόσβαση σε αυτό το διαμέτρημα, η σχεδόν ανύπαρκτη ανάκρουση, τα χαμηλά επίπεδα θορύβου (παράγει χαμηλότερα επίπεδα θορύβου συγκριτικά με μεγαλύτερα διαμετρήματα ακόμα και όταν αυτά χρησιμοποιούνται με σιγαστήρες. Ενδεικτικά, σε πολλά μέρη του κόσμου επιτρέπονται οι βολές με .22LR χωρίς χρήση προστατευτικού εξοπλισμού ακοής) και τέλος, η εξαιρετική του ευθυβολία σε κοντινές αποστάσεις. Βλέπετε ένα τέτοιο αυτοσχέδιο όπλο διαμετρήματος .22LR παρακάτω.
Σήμερα, για τους παραπάνω λόγους όπλα διαμετρήματος .22LR χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλα τα είδη σκοποβολής, εκπαιδεύσεων αλλά και απλώς για ψυχαγωγία. Τα πυρομαχικά .22LR είναι με μεγάλη διαφορά φτηνότερα από οποιοδήποτε άλλο σήμερα. Στη διάδοση του έχει βοηθήσει σαφώς και το ότι είναι το διαμέτρημα που χρησιμοποιείται στο άθλημα της σκοποβολής στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Επίσης, σήμερα είναι σχεδόν το μοναδικό διαμέτρημα τύπου rimfire που παράγεται μαζικά αλλά από τη πλευρά της αυτοάμυνας και χρήσης από Ένοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας τα πράγματα είναι αντίστροφα. Είναι σχετικά αδύναμο και με ελαφρύ βλήμα για να μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς ικανούς να εξουδετερώσουν κάποιον πέρα από περιπτώσεις τραυματισμών σε συγκεκριμένες περιοχές (ζωτικά όργανα, αρτηρίες, κτλ.). Επιπρόσθετα, η τεχνολογία rimfire για πυροδότηση φυσιγγίων έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι όσο αξιόπιστη είναι η πυροδότηση με κεντρικό καψύλιο καθώς παράγοντες όπως υγρασία, θέση μέσα στη θαλάμη του όπλου, κτλ. παίζουν τεράστιο ρόλο στην επιτυχημένη πυροδότηση του. Βλέπετε ενδεικτικά στην επόμενη φωτογραφία ένα φυσίγγιο rimfire και ένα κεντρικού καψυλίου όπου μπορείτε να δείτε που ακριβώς έχει χτυπήσει ο επικρουστήρας για να γίνει η πυροδότηση του. Ακόμα και με το μάτι φαίνεται καθαρά ότι η επιφάνεια πυροδότησης στα διαμετρήματα τύπου rimfire είναι κατά πολύ περιορισμένη (συγκριτικά με αυτή των φυσιγγίων με καψύλιο πυροδότησης).
Σχηματικά, αν τα βάλουμε το ένα δίπλα από το άλλο μπορείτε να δείτε τη βασική τους διαφορά καλύτερα και από την επόμενη εικόνα.
Κλείνοντας λοιπόν, το διαμέτρημα .22 Long Rifle είναι σίγουρα ότι καλύτερο έχουμε σήμερα για εξάσκηση, σκοποβολή, ακόμα και για κυνήγι μικρών θηραμάτων. Επιπρόσθετα, σχεδόν όλα τα γνωστά φορητά όπλα κατασκευάζονται και για αυτό το διαμέτρημα, κατά κανόνα για εκπαιδευτικούς λόγους. Από την άλλη θα ήταν επικίνδυνο να το χρησιμοποιήσει κάποιος για αυτοάμυνα καθώς οι πιθανότητες επιτυχίας είναι μικρές. Βέβαια, αυτό δεν έχει εμποδίσει αρκετές φορές τη χρήση του σε διάφορα αυτοσχέδια όπλα και σε στοχευμένες δολοφονίες (πχ. αυτή του γνωστού μουσικού Τζον Λένον). Όμως, το ότι συνεχίζει να είναι μέσα στα πρώτα σε πωλήσεις διαμετρήματα σήμερα, 129 χρόνια μετά την εμφάνιση του, δείχνει ότι έχει θέση στο χώρο και το πιθανότερο είναι ότι δε θα εξαφανιστεί στο άμεσο μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου