Σε μία πρόσφατη συζήτηση ένας συνομιλητής μας δε γνώριζε γιατί
μερικοί σιγαστήρες έχουν στο πρώτο τους στάδιο ένα κινούμενο μέρος, το
λεγόμενο «booster» (σύστημα ώθησης). Καθώς αυτό είναι κάτι εξειδικευμένο και δε το είχαμε περιγράψει στο άρθρο μας «Πως Λειτουργούν οι Σιγαστήρες» θα το περιγράψουμε σε αυτό το άρθρο.
Τα σύγχρονα πυροβόλα όπλα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα ανθρώπινης εφευρετικότητας για να δαμάσουμε τους νόμους της φυσικής. Ακόμα και μικρές τροποποιήσεις σε ένα όπλο μπορούν να έχουν άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία του. Για παράδειγμα, οι κάννες των ημιαυτόματων πιστολιών έχουν σχεδιαστεί με συγκεκριμένες προδιαγραφές ώστε η πίεση των αερίων που είναι πίσω από το βλήμα να είναι ιδανική για να ολοκληρώσει το κύκλο λειτουργίας του όπλου. Επίσης, οι κάννες τους έχουν σχεδιαστεί με συγκεκριμένη συχνότητα ταλάντωσης ώστε η σφαίρα να εξέρχεται της κάννης τη στιγμή που η κάννη έχει τη μικρότερη απόκλιση. Τέλος, τα περισσότερα ημιαυτόματα πιστόλια έχουν κινητή κάννη. Με απλά λόγια ολόκληρη η κάννη κλειδώνει όταν ο ολισθητήρας είναι εμπρός και ξεκλειδώνει όταν ο ολισθητήρας πηγαίνει προς τα πίσω. Βλέπετε μία σχετική εικόνα παρακάτω.
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η προσαρμογή μίας «επέκτασης κάννης» (του σιγαστήρα) αλλάζει τα περισσότερα από αυτά. Ειδικά για τα ημιαυτόματα πιστόλια με μεγάλη διαφορά το πιο σημαντικό είναι ότι αυξάνει τη πίεση των αερίων που μένουν εντός της κάννης γιατί ο σιγαστήρας δε τους επιτρέπει τη βίαιη και γρήγορη εκτόνωση, και βαραίνει πολύ τη κάννη κάνοντας το κύκλο λειτουργίας λιγότερο αξιόπιστο.
Έτσι κάπως γεννήθηκε η ιδέα του «boster». Το «booster» είναι ένας μηχανισμός που προστίθεται στο σημείο προσάρτησης του σιγαστήρα με τη κάννη και λειτουργεί ως μέσω απόσβεσης και ελέγχου της ώθησης των αερίων αλλά και υποβοήθηση για το κύκλο λειτουργίας του όπλου. Βλέπετε πως είναι καλύτερα στη παρακάτω φωτογραφία.
Αυτό που κάνει το «booster» είναι καθώς το βλήμα περνάει από αυτό το σημείο και προχωράει στο σιγαστήρα, αντί να οδηγεί όλα αυτά τα αέρια υπό πίεση που βρίσκονται πίσω του στο μηχανισμό του όπλου, αρχίζει και συμπιέζει το ελατήριο του «booster». Αυτό δημιουργεί μία τεχνητή καθυστέρηση που είναι αρκετή ώστε όταν το ελατήριο θα είναι πλήρως συμπιεσμένο το βλήμα να έχει βγει από τη κάννη του σιγαστήρα και έτσι ένα μέρος των αερίων να έχει απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα. Με αυτό το τρόπο το «booster» λύνει το πρόβλημα της υψηλής πίεσης στο μηχανισμό του όπλου και είναι σαν να κάνει το σιγαστήρα (και το επιπρόσθετο βάρος του) ένα ανεξάρτητο μέρος που δεν επηρεάζει τη ο μηχανισμό του όπλου. Με απλά λόγια, βγάζει από την εξίσωση το πρόβλημα των αρμονικών ταλαντώσεων της κάννης γιατί απλά ο σιγαστήρας δε κινείται. Το «booster» το κρατάει ακίνητο για αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα ώστε να προλάβει το βλήμα να φύγει από τη κάννη του.
Παραπάνω μπορείτε να το δείτε πως είναι σχεδιαστικά καθώς και τη λειτουργία του εσωτερικά. Στη συνέχεια βλέπετε πως φαίνεται αυτό σε αργή κίνηση στη πραγματικότητα.
Το παραπάνω είναι πολύ σπουδαίο γιατί σε ακραίες περιπτώσεις, οι αρμονικές ταλαντώσεις της κάννης μπορεί να επηρεάσουν τόσο τη γωνία ανάμεσα σε σιγαστήρα και κάννη ώστε το βλήμα να χτυπήσει στους θαλάμους του σιγαστήρα και να το καταστρέψει. Ένα τέτοιο παράδειγμα μπορείτε να δείτε στη συνέχεια.
Ο πιο γνωστός μηχανισμός «booster» σήμερα είναι ο μηχανισμός Nielsen που το βλέπετε στη παρακάτω φωτογραφία χωρισμένο στα βασικά του μέρη. Πρακτικά είναι αυτό ακριβώς που περιγράψαμε παραπάνω και είναι με μεγάλη διαφορά το πιο διαδεδομένο σύστημα «booster» για σιγαστήρες σήμερα.
Συχνά μπορεί να το δείτε να αναφέρεται και ως LID (Linear Inertial Decoupler, Γραμμικός Αποσυνδέτης Αδράνειας) αλλά πρακτικά είναι ο ίδιος μηχανισμός λειτουργίας που «διαχωρίζει» τη κάννη και το σιγαστήρα για ένα μικρό χρονικό διάστημα ώστε να μην επηρεαστεί η ευθυβολία και η καλή λειτουργία του όπλου.
Δικαίως θα αναρρωτηθεί κανείς, γιατί όμως αυτό αφορά σχεδόν αποκλειστικά τα ημιαυτόματα πιστόλια και όχι άλλα όπλα; Η απάντηση είναι ότι σχεδόν όλα τα ημιαυτόματα πιστόλια έχουν κινητή κάννη και ο μηχανισμός λειτουργίας τους δε βασίζεται στη πίεση των αερίων αλλά στην αδράνεια. Αυτό σημαίνει ότι η δραστική μεταβολή του βάρους της κάννης με το σιγαστήρα αλλάζει τελείως τη συμπεριφορά τους. Αντίθετα, τα περισσότερα τυφέκια, αραβίδες, και πολυβόλα έχουν σταθερές κάννες και λειτουργούν με μηχανισμούς εμβόλων ή ανατροφοδότησης αερίων, κάτι που είναι πιο εύκολο να ρυθμιστεί μεταβάλλοντας τον όγκο και τη πίεση των αερίων. Για τους παραπάνω λόγους, τα «booster» θα τα δείτε σχεδόν αποκλειστικά σε σιγαστήρες σχεδιασμένους για ημιαυτόματα πιστόλια.
Οι σιγαστήρες είναι ένα εντυπωσιακό επίτευγμα μηχανικής και σε αυτό το άρθρο κάναμε μία εισαγωγή σε ένα μόνο εξάρτημα τους. Για κάθε οπλουργό οι σιγαστήρες αποτελούν ένα μεγάλο σχολείο που μας διδάσκει πολλά για τα σύγχρονα πυροβόλα όπλα.
Τα σύγχρονα πυροβόλα όπλα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα ανθρώπινης εφευρετικότητας για να δαμάσουμε τους νόμους της φυσικής. Ακόμα και μικρές τροποποιήσεις σε ένα όπλο μπορούν να έχουν άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία του. Για παράδειγμα, οι κάννες των ημιαυτόματων πιστολιών έχουν σχεδιαστεί με συγκεκριμένες προδιαγραφές ώστε η πίεση των αερίων που είναι πίσω από το βλήμα να είναι ιδανική για να ολοκληρώσει το κύκλο λειτουργίας του όπλου. Επίσης, οι κάννες τους έχουν σχεδιαστεί με συγκεκριμένη συχνότητα ταλάντωσης ώστε η σφαίρα να εξέρχεται της κάννης τη στιγμή που η κάννη έχει τη μικρότερη απόκλιση. Τέλος, τα περισσότερα ημιαυτόματα πιστόλια έχουν κινητή κάννη. Με απλά λόγια ολόκληρη η κάννη κλειδώνει όταν ο ολισθητήρας είναι εμπρός και ξεκλειδώνει όταν ο ολισθητήρας πηγαίνει προς τα πίσω. Βλέπετε μία σχετική εικόνα παρακάτω.
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η προσαρμογή μίας «επέκτασης κάννης» (του σιγαστήρα) αλλάζει τα περισσότερα από αυτά. Ειδικά για τα ημιαυτόματα πιστόλια με μεγάλη διαφορά το πιο σημαντικό είναι ότι αυξάνει τη πίεση των αερίων που μένουν εντός της κάννης γιατί ο σιγαστήρας δε τους επιτρέπει τη βίαιη και γρήγορη εκτόνωση, και βαραίνει πολύ τη κάννη κάνοντας το κύκλο λειτουργίας λιγότερο αξιόπιστο.
Έτσι κάπως γεννήθηκε η ιδέα του «boster». Το «booster» είναι ένας μηχανισμός που προστίθεται στο σημείο προσάρτησης του σιγαστήρα με τη κάννη και λειτουργεί ως μέσω απόσβεσης και ελέγχου της ώθησης των αερίων αλλά και υποβοήθηση για το κύκλο λειτουργίας του όπλου. Βλέπετε πως είναι καλύτερα στη παρακάτω φωτογραφία.
Αυτό που κάνει το «booster» είναι καθώς το βλήμα περνάει από αυτό το σημείο και προχωράει στο σιγαστήρα, αντί να οδηγεί όλα αυτά τα αέρια υπό πίεση που βρίσκονται πίσω του στο μηχανισμό του όπλου, αρχίζει και συμπιέζει το ελατήριο του «booster». Αυτό δημιουργεί μία τεχνητή καθυστέρηση που είναι αρκετή ώστε όταν το ελατήριο θα είναι πλήρως συμπιεσμένο το βλήμα να έχει βγει από τη κάννη του σιγαστήρα και έτσι ένα μέρος των αερίων να έχει απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα. Με αυτό το τρόπο το «booster» λύνει το πρόβλημα της υψηλής πίεσης στο μηχανισμό του όπλου και είναι σαν να κάνει το σιγαστήρα (και το επιπρόσθετο βάρος του) ένα ανεξάρτητο μέρος που δεν επηρεάζει τη ο μηχανισμό του όπλου. Με απλά λόγια, βγάζει από την εξίσωση το πρόβλημα των αρμονικών ταλαντώσεων της κάννης γιατί απλά ο σιγαστήρας δε κινείται. Το «booster» το κρατάει ακίνητο για αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα ώστε να προλάβει το βλήμα να φύγει από τη κάννη του.
Παραπάνω μπορείτε να το δείτε πως είναι σχεδιαστικά καθώς και τη λειτουργία του εσωτερικά. Στη συνέχεια βλέπετε πως φαίνεται αυτό σε αργή κίνηση στη πραγματικότητα.
Το παραπάνω είναι πολύ σπουδαίο γιατί σε ακραίες περιπτώσεις, οι αρμονικές ταλαντώσεις της κάννης μπορεί να επηρεάσουν τόσο τη γωνία ανάμεσα σε σιγαστήρα και κάννη ώστε το βλήμα να χτυπήσει στους θαλάμους του σιγαστήρα και να το καταστρέψει. Ένα τέτοιο παράδειγμα μπορείτε να δείτε στη συνέχεια.
Ο πιο γνωστός μηχανισμός «booster» σήμερα είναι ο μηχανισμός Nielsen που το βλέπετε στη παρακάτω φωτογραφία χωρισμένο στα βασικά του μέρη. Πρακτικά είναι αυτό ακριβώς που περιγράψαμε παραπάνω και είναι με μεγάλη διαφορά το πιο διαδεδομένο σύστημα «booster» για σιγαστήρες σήμερα.
Συχνά μπορεί να το δείτε να αναφέρεται και ως LID (Linear Inertial Decoupler, Γραμμικός Αποσυνδέτης Αδράνειας) αλλά πρακτικά είναι ο ίδιος μηχανισμός λειτουργίας που «διαχωρίζει» τη κάννη και το σιγαστήρα για ένα μικρό χρονικό διάστημα ώστε να μην επηρεαστεί η ευθυβολία και η καλή λειτουργία του όπλου.
Δικαίως θα αναρρωτηθεί κανείς, γιατί όμως αυτό αφορά σχεδόν αποκλειστικά τα ημιαυτόματα πιστόλια και όχι άλλα όπλα; Η απάντηση είναι ότι σχεδόν όλα τα ημιαυτόματα πιστόλια έχουν κινητή κάννη και ο μηχανισμός λειτουργίας τους δε βασίζεται στη πίεση των αερίων αλλά στην αδράνεια. Αυτό σημαίνει ότι η δραστική μεταβολή του βάρους της κάννης με το σιγαστήρα αλλάζει τελείως τη συμπεριφορά τους. Αντίθετα, τα περισσότερα τυφέκια, αραβίδες, και πολυβόλα έχουν σταθερές κάννες και λειτουργούν με μηχανισμούς εμβόλων ή ανατροφοδότησης αερίων, κάτι που είναι πιο εύκολο να ρυθμιστεί μεταβάλλοντας τον όγκο και τη πίεση των αερίων. Για τους παραπάνω λόγους, τα «booster» θα τα δείτε σχεδόν αποκλειστικά σε σιγαστήρες σχεδιασμένους για ημιαυτόματα πιστόλια.
Οι σιγαστήρες είναι ένα εντυπωσιακό επίτευγμα μηχανικής και σε αυτό το άρθρο κάναμε μία εισαγωγή σε ένα μόνο εξάρτημα τους. Για κάθε οπλουργό οι σιγαστήρες αποτελούν ένα μεγάλο σχολείο που μας διδάσκει πολλά για τα σύγχρονα πυροβόλα όπλα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου